Falen is een blauwe plek en geen tatoeage
Onlangs ben ik begonnen aan de cursus Faalangst-reductie Trainer. Mijn interesse in dit onderwerp is denk ik te verklaren vanuit mijn eigen ontwikkeling. Als puber en vroege twintiger had ik behoorlijk last van faalangst en dat uitte zich in meerdere gebieden. Maar het zat verstopt achter een masker van stoerdoenerij en laksheid. Wat school betreft leidde dit tot schoolverzuim en het onnodig blijven zitten. Ik wist niet goed wat ik wou en ook in de baantjes die ik had, deed ik niet mijn best. Ik ben zelfs een keer bij een baan weggestuurd, omdat ik te vaak niet kwam opdagen. Niet iets om trots op te zijn natuurlijk! ?
Op sport gebied haalde ik er ondanks enige aanleg ook niet alles uit, want ik was teveel bezig met dat het altijd goed moest gaan. En ik vergeleek mijzelf met anderen die beter waren. Daardoor verdween lange tijd het plezier in voetballen bijvoorbeeld, met als gevolg dat het nog minder goed ging.
Toen ik ouder werd begon ik meer zelfvertrouwen te krijgen. Door allerlei omwegen die ik heb genomen, heb ik mij vaak onbewust in situaties geholpen die buiten mijn comfortzone lagen. Hierdoor ben ik gaan ontwikkelen als mens. Toen ik boeken ben gaan lezen over (zelf)ontwikkeling ben ik mij steeds bewuster gaan ontwikkelen. Doordat ik aan vechtsport ben gaan doen, heeft deze ontwikkeling daarbovenop een enorme stimulans gekregen. Met name de filosofie (die in vechtsporten een algemeen gedachtegoed lijkt te zijn) dat tegenslagen en moeilijke situaties noodzakelijk zijn om te kunnen ontwikkelen, heeft mij in het leven enorm geholpen. De focus ging steeds meer op het proces en de groei op zich, dan op het resultaat.
Waarom vertel ik dit?
Ik merk dat er al van jongs af aan veel aandacht wordt besteed aan het ergens goed in zijn. In het schoolsysteem, maar ook bij sporten en andere hobby’s van kinderen. En natuurlijk in de (social) media waarin uitzonderlijke talenten een podium krijgen om bejubeld te worden om hun resultaten. Laat staan het vele vergelijken met anderen die het ‘beter’ lijken te hebben dat social media met zich meebrengt.
Mislukken is dan slecht of een zwakheid in de ogen van de perfectionistische maatschappij. Jongeren zouden dit ook op die manier kunnen gaan zien. Dit is niet helpend en daarnaast ook niet realistisch. Sterker nog, de meeste resultaten zouden helemaal niet mogelijk zijn zonder eerdere mislukkingen.
Het gevolg van deze overmatige focus op resultaat zie je veel terug bij jongeren in deze maatschappij in de vorm van faalangst. Soms verstopt achter een masker van stoerdoenerij, laksheid, apathie, passiviteit etc. Soms ook beter waar te nemen in de vorm van onzekerheid, vermijdingsgedrag, alles of niets denken.
Een andere manier van denken over intelligentie, kwaliteiten en resultaten kan hierbij helpend zijn. Een theorie die daarover gaat is de theorie van de groeimindset en fixed mindset.
In het kort komt het hierop neer:
Mensen die voornamelijk denken vanuit een vaste mindset, geloven dat hun persoonlijke eigenschappen vast staan. Je bent met een bepaalde intelligentie en kwaliteiten geboren en daarmee zal je het de rest van je leven moeten doen. Mensen die vooral denken vanuit een groeimindset geloven daarentegen dat ze zichzelf steeds kunnen blijven verbeteren en ontwikkelen. Je talenten zijn slechts het startpunt; je kunt steeds blijven groeien door hard te werken en ervaring op te doen. Tegenslagen en ‘mislukkingen’ zijn dan juist mogelijkheden om deze groei te kunnen maken.
Mijn vader zei vroeger vaak tegen mij: ‘Als je iets echt wil, maar je ziet beren op de weg, dan toch gewoon doen. De beren op de weg zullen vanzelf wel verdwijnen.’
Ik besefte dat niet altijd zo goed toen ik jong was. Maar nu komt die wijsheid mij goed van pas. En ik zou eraan toe willen voegen: ‘Ook al verdwijnen de beren niet, dan zullen deze beren je uiteindelijk sterker maken door er gewoon mee te dealen’! ?
Wil je meer weten over dit onderwerp? Let me know!
